ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ ।

Page 1214

ਰਾਨੀ ਕਹਾ ਨ੍ਰਿਪਹਿ ਜਰਿ ਮਰੀ ॥

रानी कहा न्रिपहि जरि मरी ॥

ਤੁਮ ਤਾ ਕੀ ਕਛੁ ਸੁਧਿ ਨ ਕਰੀ ॥

तुम ता की कछु सुधि न करी ॥

ਅਬ ਤਿਨ ਕੇ ਚਲਿ ਅਸਤਿ ਉਠਾਵੌ ॥

अब तिन के चलि असति उठावौ ॥

ਮਾਨੁਖ ਦੈ ਗੰਗਾ ਪਹੁਚਾਵੌ ॥੧੧॥

मानुख दै गंगा पहुचावौ ॥११॥

ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਨਿ ਬਚਨ ਉਤਾਇਲ ਧਾਯੋ ॥

न्रिप सुनि बचन उताइल धायो ॥

ਜਹ ਗ੍ਰਿਹ ਜਰਤ ਹੁਤੋ ਤਹ ਆਯੋ ॥

जह ग्रिह जरत हुतो तह आयो ॥

ਹਹਾ ਕਰਤ ਰਾਨੀਯਹਿ ਨਿਕਾਰਹੁ ॥

हहा करत रानीयहि निकारहु ॥

ਜਰਤਿ ਅਗਨਿ ਤੇ ਯਾਹਿ ਉਬਾਰਹੁ ॥੧੨॥

जरति अगनि ते याहि उबारहु ॥१२॥

ਜਾਨੀ ਜਰੀ ਅਗਨਿ ਮਹਿ ਰਾਨੀ ॥

जानी जरी अगनि महि रानी ॥

ਉਧਲਿ ਗਈ ਮਨ ਬਿਖੈ ਨ ਆਨੀ ॥

उधलि गई मन बिखै न आनी ॥

ਅਧਿਕ ਸੋਕ ਮਨ ਮਾਹਿ ਬਢਾਯੋ ॥

अधिक सोक मन माहि बढायो ॥

ਪ੍ਰਜਾ ਸਹਿਤ ਕਛੁ ਭੇਦ ਨ ਪਾਯੋ ॥੧੩॥

प्रजा सहित कछु भेद न पायो ॥१३॥

ਧਨਿ ਧਨਿ ਇਹ ਰਾਨੀ ਕੋ ਧਰਮਾ ॥

धनि धनि इह रानी को धरमा ॥

ਜਿਨ ਅਸਿ ਕੀਨਾ ਦੁਹਕਰਿ ਕਰਮਾ ॥

जिन असि कीना दुहकरि करमा ॥

ਲਜਾ ਨਿਮਿਤ ਪ੍ਰਾਨ ਦੈ ਡਾਰਾ ॥

लजा निमित प्रान दै डारा ॥

ਜਰਿ ਕਰਿ ਮਰੀ ਨ ਰੌਰਨ ਪਾਰਾ ॥੧੪॥

जरि करि मरी न रौरन पारा ॥१४॥

ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਚਰਿਤ੍ਰ ਪਖ੍ਯਾਨੇ ਤ੍ਰਿਯਾ ਚਰਿਤ੍ਰੇ ਮੰਤ੍ਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਦੋਇ ਸੌ ਉਨਹਤਰਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤੁ ਸੁਭਮ ਸਤੁ ॥੨੬੯॥੫੨੪੩॥ਅਫਜੂੰ॥

इति स्री चरित्र पख्याने त्रिया चरित्रे मंत्री भूप स्मबादे दोइ सौ उनहतरि चरित्र समापतम सतु सुभम सतु ॥२६९॥५२४३॥अफजूं॥


ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਮੋਰੰਗ ਦਿਸਿ ਇਕ ਰਹਤ ਨ੍ਰਿਪਾਲਾ ॥

मोरंग दिसि इक रहत न्रिपाला ॥

ਜਾ ਕੇ ਦਿਪਤ ਤੇਜ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲਾ ॥

जा के दिपत तेज की ज्वाला ॥

ਪੂਰਬ ਦੇ ਤਿਹ ਨਾਰਿ ਭਣਿਜੈ ॥

पूरब दे तिह नारि भणिजै ॥

ਕੋ ਅਬਲਾ ਪਟਤਰ ਤਿਹ ਦਿਜੈ? ॥੧॥

को अबला पटतर तिह दिजै? ॥१॥

ਪੂਰਬ ਸੈਨ ਨ੍ਰਿਪਤਿ ਕੋ ਨਾਮਾ ॥

पूरब सैन न्रिपति को नामा ॥

ਜਿਨ ਜੀਤੇ ਅਨਗਨ ਸੰਗ੍ਰਾਮਾ ॥

जिन जीते अनगन संग्रामा ॥

ਜਾ ਕੇ ਚੜਤ ਅਮਿਤ ਦਲ ਸੰਗਾ ॥

जा के चड़त अमित दल संगा ॥

ਹੈ ਗੈ ਰਥ ਪੈਦਲ ਚਤੁਰੰਗਾ ॥੨॥

है गै रथ पैदल चतुरंगा ॥२॥

ਤਹ ਇਕ ਆਯੋ ਸਾਹ ਅਪਾਰਾ ॥

तह इक आयो साह अपारा ॥

ਜਾ ਕੇ ਸੰਗ ਇਕ ਪੁਤ੍ਰ ਪ੍ਯਾਰਾ ॥

जा के संग इक पुत्र प्यारा ॥

ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਕਹੈ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥

जा को रूप कहै नही आवै ॥

ਊਖ ਲਿਖਤ ਲੇਖਨ ਹ੍ਵੈ ਜਾਵੈ ॥੩॥

ऊख लिखत लेखन ह्वै जावै ॥३॥

ਪੂਰਬ ਦੇ ਤਿਹ ਊਪਰ ਅਟਕੀ ॥

पूरब दे तिह ऊपर अटकी ॥

ਭੂਲਿ ਗਈ ਸਭ ਹੀ ਸੁਧਿ ਘਟਿ ਕੀ ॥

भूलि गई सभ ही सुधि घटि की ॥

ਲਗਿਯੋ ਕੁਅਰ ਸੋ ਨੇਹ ਅਪਾਰਾ ॥

लगियो कुअर सो नेह अपारा ॥

ਜਿਹ ਬਿਨੁ ਰੁਚੈ ਨ ਭੋਜਨ ਬਾਰਾ ॥੪॥

जिह बिनु रुचै न भोजन बारा ॥४॥

ਏਕ ਦਿਵਸ ਤਿਹ ਬੋਲਿ ਪਠਾਯੋ ॥

एक दिवस तिह बोलि पठायो ॥

ਕਾਮ ਕੇਲ ਰੁਚਿ ਮਾਨਿ ਕਮਾਯੋ ॥

काम केल रुचि मानि कमायो ॥

ਦੁਹੂੰਅਨ ਐਸੇ ਬਧਾ ਸਨੇਹਾ ॥

दुहूंअन ऐसे बधा सनेहा ॥

ਜਿਨ ਕੋ ਭਾਖਿ ਨ ਆਵਤ ਨੇਹਾ ॥੫॥

जिन को भाखि न आवत नेहा ॥५॥

ਸਾਹੁ ਪੁਤ੍ਰ ਤਬ ਸਾਹੁ ਬਿਸਾਰਿਯੋ ॥

साहु पुत्र तब साहु बिसारियो ॥

ਤਾ ਕੇ ਸਦਾ ਰਹਿਤ ਜਿਯ ਧਾਰਿਯੋ ॥

ता के सदा रहित जिय धारियो ॥

ਪਿਤਾ ਸੰਗ ਕਛੁ ਕਲਹ ਬਢਾਯੋ ॥

पिता संग कछु कलह बढायो ॥

ਚੜਿ ਘੋਰਾ ਪਰਦੇਸ ਸਿਧਾਯੋ ॥੬॥

चड़ि घोरा परदेस सिधायो ॥६॥

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

ਤ੍ਰਿਯ ਨਿਮਿਤ ਨਿਜੁ ਪਿਤੁ ਸੌ; ਕਲਹ ਬਢਾਇ ਕੈ ॥

त्रिय निमित निजु पितु सौ; कलह बढाइ कै ॥

ਚੜਿ ਬਾਜੀ ਪਰ ਚਲਾ; ਦੇਸ ਕਹ ਧਾਇ ਕੈ ॥

चड़ि बाजी पर चला; देस कह धाइ कै ॥

ਪਿਤੁ ਜਾਨ੍ਯੋ ਸੁਤ ਮੇਰੋ; ਦੇਸ ਅਪਨੇ ਗਯੋ ॥

पितु जान्यो सुत मेरो; देस अपने गयो ॥

ਹੌ ਅਰਧ ਰਾਤ੍ਰਿ ਗੇ; ਗ੍ਰਿਹ ਰਾਨੀ ਆਵਤ ਭਯੋ ॥੭॥

हौ अरध रात्रि गे; ग्रिह रानी आवत भयो ॥७॥

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਤਹ ਤੇ ਸਾਹੁ ਜਬੈ ਉਠਿ ਗਯੋ ॥

तह ते साहु जबै उठि गयो ॥

ਤਬ ਰਾਨੀ ਅਸ ਚਰਿਤ ਬਨਯੋ ॥

तब रानी अस चरित बनयो ॥

ਤਾਹਿ ਨਿਪੁੰਸਕ ਕਰਿ ਠਹਰਾਯੋ ॥

ताहि निपुंसक करि ठहरायो ॥

ਰਾਜਾ ਸੌ ਇਸ ਭਾਂਤਿ ਜਤਾਯੋ ॥੮॥

राजा सौ इस भांति जतायो ॥८॥

ਮੈ ਇਕ ਮੋਲ ਨਿਪੁੰਸਕ ਆਨਾ ॥

मै इक मोल निपुंसक आना ॥

ਜਾ ਕੋ ਰੂਪ ਨ ਜਾਤ ਬਖਾਨਾ ॥

जा को रूप न जात बखाना ॥

ਤਾ ਤੇ ਅਪਨੇ ਕਾਜ ਕਰੈ ਹੌ ॥

ता ते अपने काज करै हौ ॥

ਮਨ ਭਾਵਤ ਕੇ ਭੋਗ ਕਮੈ ਹੌ ॥੯॥

मन भावत के भोग कमै हौ ॥९॥

TOP OF PAGE

Dasam Granth