ਦਸਮ ਗਰੰਥ । दसम ग्रंथ ।

Page 1158

ਜਵਨ ਮਾਰਗ ਨ੍ਰਿਪ ਸੁਤ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥

जवन मारग न्रिप सुत चलि आवै ॥

ਤਹੀ ਕੁਅਰਿ ਸਖਿਯਨ ਜੁਤ ਗਾਵੈ ॥

तही कुअरि सखियन जुत गावै ॥

ਚਾਰੁ ਚਾਰੁ ਕਰਿ ਨੈਨ ਨਿਹਾਰੈ ॥

चारु चारु करि नैन निहारै ॥

ਨੈਨ ਸੈਨ ਦੈ ਹਸੈ ਹਕਾਰੈ ॥੮॥

नैन सैन दै हसै हकारै ॥८॥

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

ਇਸਕ ਮੁਸਕ ਖਾਂਸੀ ਖੁਰਕ; ਛਿਪਤ ਛਪਾਏ ਨਾਹਿ ॥

इसक मुसक खांसी खुरक; छिपत छपाए नाहि ॥

ਅੰਤ ਪ੍ਰਗਟ ਹ੍ਵੈ ਜਗ ਰਹਹਿ; ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸਕਲ ਕੇ ਮਾਹਿ ॥੯॥

अंत प्रगट ह्वै जग रहहि; स्रिसटि सकल के माहि ॥९॥

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਪ੍ਰਚੁਰ ਬਾਤ ਇਹ ਭਈ ਨਗਰ ਮੈ ॥

प्रचुर बात इह भई नगर मै ॥

ਚਲਤ ਚਲਤ ਸੁ ਗਈ ਤਿਹ ਘਰ ਮੈ ॥

चलत चलत सु गई तिह घर मै ॥

ਤਹ ਤੇ ਹਟਕਿ ਮਾਤ ਪਿਤੁ ਰਾਖੀ ॥

तह ते हटकि मात पितु राखी ॥

ਕਟੁ ਕਟੁ ਬਾਤ ਬਦਨ ਤੇ ਭਾਖੀ ॥੧੦॥

कटु कटु बात बदन ते भाखी ॥१०॥

ਰਾਖਹਿ ਹਟਕਿ ਜਾਨਿ ਨਹਿ ਦੇਹੀ ॥

राखहि हटकि जानि नहि देही ॥

ਭਾਂਤਿ ਭਾਂਤਿ ਸੌ ਰਛ ਕਰੇਹੀ ॥

भांति भांति सौ रछ करेही ॥

ਤਾ ਤੇ ਤਰੁਨਿ ਅਧਿਕ ਦੁਖ ਪਾਵੈ ॥

ता ते तरुनि अधिक दुख पावै ॥

ਰੋਵਤ ਹੀ ਦਿਨ ਰੈਨਿ ਗਵਾਵੈ ॥੧੧॥

रोवत ही दिन रैनि गवावै ॥११॥

ਸੋਰਠਾ ॥

सोरठा ॥

ਅਰੀ ਬਰੀ ਯਹ ਪ੍ਰੀਤਿ; ਨਿਸੁ ਦਿਨ ਹੋਤ ਖਰੀ ਖਰੀ ॥

अरी बरी यह प्रीति; निसु दिन होत खरी खरी ॥

ਜਲ ਸਫਰੀ ਕੀ ਰੀਤਿ; ਪੀਯ ਪਾਨਿ ਬਿਛੁਰੇ ਮਰਤ ॥੧੨॥

जल सफरी की रीति; पीय पानि बिछुरे मरत ॥१२॥

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

ਜੇ ਬਨਿਤਾ ਬਿਰਹਿਨ ਭਈ; ਪੰਥ ਬਿਰਹ ਕੋ ਲੇਹਿ ॥

जे बनिता बिरहिन भई; पंथ बिरह को लेहि ॥

ਪਲਕ ਬਿਖੈ ਪਿਯ ਕੇ ਨਿਮਿਤ; ਪ੍ਰਾਨ ਚਟਕ ਦੈ ਦੇਹਿ ॥੧੩॥

पलक बिखै पिय के निमित; प्रान चटक दै देहि ॥१३॥

ਭੁਜੰਗ ਛੰਦ ॥

भुजंग छंद ॥

ਲਿਖੀ ਪ੍ਰੇਮ ਪਤ੍ਰੀ, ਸਖੀ ਬੋਲਿ ਆਛੀ ॥

लिखी प्रेम पत्री, सखी बोलि आछी ॥

ਲਗੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਾਲਾ! ਭਏ ਰਾਮ ਸਾਛੀ ॥

लगी प्रीति लाला! भए राम साछी ॥

ਕਹਿਯੋ ਆਜੁ ਜੋ ਮੈ, ਨ ਤੋ ਕੌ ਨਿਹਾਰੌ ॥

कहियो आजु जो मै, न तो कौ निहारौ ॥

ਘਰੀ ਏਕ ਮੈ, ਵਾਰਿ ਪ੍ਰਾਨਾਨਿ ਡਾਰੌ ॥੧੪॥

घरी एक मै, वारि प्रानानि डारौ ॥१४॥

ਕਰੋ ਬਾਲ! ਬੇਲੰਬ ਨ, ਆਜੁ ਐਯੈ ॥

करो बाल! बेल्मब न, आजु ऐयै ॥

ਇਹਾਂ ਤੇ ਮੁਝੈ ਕਾਢਿ, ਲੈ ਸੰਗ ਜੈਯੈ ॥

इहां ते मुझै काढि, लै संग जैयै ॥

ਕਬੈ ਮਾਨੁ ਮਾਨੀ! ਕਹਾ ਮਾਨ ਕੀਜੈ ॥

कबै मानु मानी! कहा मान कीजै ॥

ਮਹਾਰਾਜ! ਪ੍ਰਾਨਾਨ ਕੋ ਦਾਨ ਦੀਜੈ ॥੧੫॥

महाराज! प्रानान को दान दीजै ॥१५॥

ਰਚੀ ਬਾਲ ਲਾਲਾ! ਸਭੈ ਰੂਪ ਤੇਰੇ ॥

रची बाल लाला! सभै रूप तेरे ॥

ਮਿਲੌ ਆਜੁ ਮੋ ਕੌ, ਸੁਨੋ ਪ੍ਰਾਨ ਮੇਰੇ! ॥

मिलौ आजु मो कौ, सुनो प्रान मेरे! ॥

ਕਹਾ ਮਾਨ ਮਾਤੇ! ਫਿਰੌ ਐਂਠ ਐਂਠੇ? ॥

कहा मान माते! फिरौ ऐंठ ऐंठे? ॥

ਲਯੋ ਚੋਰਿ ਮੇਰੋ, ਕਹਾ ਚਿਤ ਬੈਠੇ? ॥੧੬॥

लयो चोरि मेरो, कहा चित बैठे? ॥१६॥

ਕਰੋ ਹਾਰ ਸਿੰਗਾਰ, ਬਾਗੌ ਬਨਾਵੌ ॥

करो हार सिंगार, बागौ बनावौ ॥

ਕੀਏ ਚਿਤ ਮੈ, ਚੌਪਿ ਬੀਰੀ ਚਬਾਵੌ ॥

कीए चित मै, चौपि बीरी चबावौ ॥

ਉਠੋ ਬੇਗਿ, ਬੈਠੇ ਕਹਾ? ਪ੍ਰਾਨ ਮੇਰੇ! ॥

उठो बेगि, बैठे कहा? प्रान मेरे! ॥

ਚਲੋ ਕੁੰਜ ਮੇਰੇ, ਲਗੈ ਨੈਨ ਤੇਰੇ ॥੧੭॥

चलो कुंज मेरे, लगै नैन तेरे ॥१७॥

ਦੋਹਰਾ ॥

दोहरा ॥

ਬਚਨ ਬਿਕਾਨੇ ਕੁਅਰਿ ਕੇ; ਕਹੈ ਕੁਅਰ ਕੇ ਸੰਗ ॥

बचन बिकाने कुअरि के; कहै कुअर के संग ॥

ਏਕ ਨ ਮਾਨੀ ਮੰਦ ਮਤਿ; ਰਸ ਕੇ ਉਮਗਿ ਤਰੰਗ ॥੧੮॥

एक न मानी मंद मति; रस के उमगि तरंग ॥१८॥

ਚੌਪਈ ॥

चौपई ॥

ਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਮਤਿ ਮੰਦ ਉਚਾਰੀ ॥

नाहि नाहि मति मंद उचारी ॥

ਭਲੀ ਬੁਰੀ ਜੜ ਕਛੁ ਨ ਬਿਚਾਰੀ ॥

भली बुरी जड़ कछु न बिचारी ॥

ਬਚਨ ਮਾਨਿ ਗ੍ਰਿਹ ਤਾਹਿ ਨ ਗਯੋ ॥

बचन मानि ग्रिह ताहि न गयो ॥

ਸਾਹੁ ਸੁਤਾ ਕਹੁ ਭਜਤ ਨ ਭਯੋ ॥੧੯॥

साहु सुता कहु भजत न भयो ॥१९॥

ਕਬਿਯੋ ਬਾਚ ॥

कबियो बाच ॥

ਅੜਿਲ ॥

अड़िल ॥

ਕਾਮਾਤੁਰ ਹ੍ਵੈ ਜੁ ਤ੍ਰਿਯ; ਪੁਰਖ ਪ੍ਰਤਿ ਆਵਈ ॥

कामातुर ह्वै जु त्रिय; पुरख प्रति आवई ॥

ਘੋਰ ਨਰਕ ਮਹਿ ਪਰੈ; ਜੁ ਤਾਹਿ ਨ ਰਾਵਈ ॥

घोर नरक महि परै; जु ताहि न रावई ॥

ਜੋ ਪਰ ਤ੍ਰਿਯ ਪਰ ਸੇਜ; ਭਜਤ ਹੈ ਜਾਇ ਕਰਿ ॥

जो पर त्रिय पर सेज; भजत है जाइ करि ॥

ਹੋ ਪਾਪ ਕੁੰਡ ਕੇ ਮਾਹਿ; ਪਰਤ ਸੋ ਧਾਇ ਕਰਿ ॥੨੦॥

हो पाप कुंड के माहि; परत सो धाइ करि ॥२०॥

ਨਾਹਿ ਨਾਹਿ ਪੁਨਿ ਕੁਅਰ; ਐਸ ਉਚਰਤ ਭਯੋ ॥

नाहि नाहि पुनि कुअर; ऐस उचरत भयो ॥

ਬਨਿ ਤਨਿ ਸਜਿਨ ਸਿੰਗਾਰ; ਤਰੁਨਿ ਕੇ ਗ੍ਰਿਹ ਗਯੋ ॥

बनि तनि सजिन सिंगार; तरुनि के ग्रिह गयो ॥

ਬਾਲ ਅਧਿਕ ਰਿਸ ਭਰੀ; ਚਰਿਤ੍ਰ ਬਿਚਾਰਿਯੋ ॥

बाल अधिक रिस भरी; चरित्र बिचारियो ॥

ਹੋ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕੋ ਸਹਿਤ; ਮਿਤ੍ਰ ਹਨਿ ਡਾਰਿਯੋ ॥੨੧॥

हो मात पिता को सहित; मित्र हनि डारियो ॥२१॥

TOP OF PAGE

Dasam Granth